| Spis treści: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
Dekalog miłości - AMOUR (2012) reż. Michael Haneke |
|
| |
DEKALOG MIŁOŚCI
AMOUR (MIŁOŚĆ) - reż. MICHAEL HANEKE, 2012
"Życzę Państwu niemiłego wieczoru"[1] - tymi słowami zapowiada swoje filmy Michael Haneke. Austriacki reżyser urodził się w Monachium w 1942 roku. Na Uniwersytecie Wiedeńskim studiował filozofię, psychologię oraz sztukę teatralną. W latach 1966-1970 pracował jako scenarzysta w telewizji niemieckiej. Swój pierwszy film kinowy nakręcił w 1989 roku. „Siódmy kontynent” został nagrodzony Brązowym Lampartem na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Locarno. Od tego czasu Haneke stworzył ponad dwadzieścia obrazów, z których wiele zdobyło szerokie uznanie. Do najbardziej znanych filmów należą „Pianistka” (2001), „Kod nieznany” (2000), „Biała wstążka” (2009), „Miłość” (2012), „Happy end” (2017).
Fot. S. Szary
Film „Miłość” zdobył 6 nagród: Oskar 2013: Najlepszy film nieanglojęzyczny; Cannes 2012: Najlepszy film (Michael Haneke); Złoty Glob 2013: Najlepszy film zagraniczny; BAFTA 2013: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa (Emmanuelle Riva); BAFTA 2013: Najlepszy film nieanglojęzyczny (Margaret Menegoz, Michael Haneke); Cezar 2013: Najlepszy film (Margaret Menegoz, Michael Haneke), Najlepszy aktor (Jean-Louis Trintignant), Najlepsza aktorka (Emmanuelle Riva), Najlepszy reżyser, Najlepszy scenariusz aryginalny [2].
W rozmowach z Januszem Wróblewskim Michael Haneke mówi, że jego filmy są uczciwym portretowaniem zachodnioeuropejskiego społeczeństwa[3]. To prawda, nie każdego człowieka stać na odwagę spoglądania w lustro. Dotyczy to także konkretnych grup społecznych. Łatwiej jest zaakceptować wygodne złudzenia niż trudną, niewygodną prawdę. Czy należy się temu dziwić? "Współczesna kultura usypia, jest manipulacją"[4] – stwierdza Haneke – dlatego "w dzisiejszych czasach poważna sztuka powinna ujawniać wszystko, co zostaje wstydliwie zamiecione pod dywan"[5]. Trzeba o tym rozmawiać. Haneke czyni to w mistrzowski sposób. "Kontakt ze sztuką współczesną - wyjaśnia reżyser - nie polega na czerpaniu z niej przyjemności. Specjalizuje się w tym popkultura, oferująca łatwe pocieszenie. Jestem przekonany, że konfrontacja z tym, co wytrąca z równowagi, przed czym chce się uciec, ma sens i swoją wagę. A nawet przynosi w końcu ulgę, bo uświadamia, że nie tylko my się boimy, cierpimy w samotności i przeżywamy coś wyjątkowo bolesnego. Dzięki temu rodzi się poczucie głębszej wspólnoty, solidarności w klęsce i wstydzie" [6].
Filmy Michaela Haneke to ekranizacje ważne i wyjątkowe. "Miłość" to obraz głęboki, refleksyjny, wielowątkowy, inspirujący. To film o cierpieniu, starości, bólu, przemijaniu, o trwodze i granicach ludzkich możliwości, a przede wszystkim o wierności, odpowiedzialności i miłości. "Świat nie jest i nigdy nie był prosty - mówi Haneke. Z przeczytanych książek i obejrzanych filmów jedyną rzeczą, która mi po nich zostaje w głowie, jest wspomnienie trwogi, przytłaczającego lęku, panicznego przerażenia światem, w którym żyję" [7]. "Amour" to film o miłości, która wymaga od bohaterów - starzejącego się, schorowanego małżeństwa - heroicznego poświęcenia i zgody na cierpienie. Miłość i cierpienie. "Najważniejszych dylematów istnienia rozum ludzki nie potrafi rozstrzygnąć. Więc może lepiej - stwierdza Haneke - zawiesić pewne pytania?"[8].
Fot. S. Szary
DEKALOG MIŁOŚCI
I. Miłość to nie abstrakcyjna idea, lecz życie dziejące się w czasie –
to mijające godziny, dni, miesiące, lata
II. Miłość to piękno przeszłości (wspomnień, fotografii)
i przerażająca przyszłość
III. Miłość to odpowiedzialność, która nie zna granic –
jest wyzwaniem absolutnym, odpowiedzialnością za Innego
IV. Miłość to bezsilność prowadząca do granic wytrzymałości,
buntu i rozpaczy
V. Miłość to świat serca, który z zewnątrz trudno zrozumieć
VI. Miłość to uczucia, których rozum nie czuje – wzruszenia, cierpienie,
radość, płacz, słabość, milczenie, nadzieja, rozpacz
VII. Miłość to nieustanne wyzwanie do świadczenia dobra
VIII. Miłość to wierność niezależnie od okoliczności
IX. Miłość to kroczenie naprzód wbrew wszelkim ograniczeniom -
siłą wybaczania i poświęcenia
X. Miłość to wieczność budowana każdego dnia prozą i poezją –
zwykłym sprzątaniem i kolacją przy świecach
Fot. S. Szary
06.02.2020
[1] D. Jedliński, Michael Haneke: baczny obserwator świata brudów i grzeszków, https://kultura.onet.pl/film/wywiady-i-artykuly/michael-haneke-baczny-obserwator-swiata-brudow-i-grzeszkow/mp9p4zt
[2] https://www.charlie.pl/index.php?i=film&id=1343058361
[3] J. Wróblewski, Zgwałcić widza. Rozmowa z Michaelem Haneke, 20 listopada 2009, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/ kultura/1500765,1,rozmowa-z-michaelem-haneke.read
[4] Tamże.
[5] J. Wróblewski, Wciąż się buntuję. Rozmowa z Michaelem Haneke, 29 października 2012 https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1531805,1,rozmowa-z-michaelem-haneke.read
[6] Tamże.
[7] Tamże.
[8] Tamże.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
